Thuế thu nhập bất thường là một khái niệm phổ biến trong lĩnh vực thuế, đề cập đến việc đóng thuế khi có nguồn thu nhập không được thể hiện qua các hợp đồng hoặc giao kèo rõ ràng. Đây là một khía cạnh quan trọng của hệ thống thuế để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong việc đánh thuế thu nhập. Điều này giúp ngăn chặn việc trốn thuế và tạo ra nguồn lực tài chính hợp lý cho các cơ quan chính phủ. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về thuế thu nhập bất thường và những trường hợp cần phải đóng thuế trong bối cảnh này.
Khái niệm thuế thu nhập bất thường
Thuế thu nhập cá nhân bất thường, hay còn được gọi là thuế thu nhập bất thường, là khoản tiền thuế mà cá nhân phải đóng khi có thu nhập phát sinh mà không có hợp đồng lao động được ký kết, hoặc nếu có hợp đồng, thì thời gian làm việc dưới 03 tháng và thu nhập từ công việc này đạt từ 2 triệu đồng trở lên mỗi lần nhận thu nhập. Điều này nhấn mạnh việc đóng góp vào quỹ thu ngân sách nhà nước từ những nguồn thu nhập không đi kèm với các thỏa thuận lao động cụ thể hoặc thời gian làm việc ngắn hạn.
Trường hợp phải nộp thuế thu nhập bất thường
Những trường hợp cần nộp thuế thu nhập bất thường được quy định tại nội dung Điểm i, Khoản 1, Điều 25, Thông tư 111/2013/TT-BTC như sau:
Các tổ chức, cá nhân trả tiền công, tiền thù lao, tiền chi khác cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động (theo hướng dẫn tại điểm c, d, khoản 2, Điều 2 Thông tư này) hoặc ký hợp đồng lao động dưới ba (03) tháng có tổng mức trả thu nhập từ hai triệu (2.000.000) đồng/ lần trở lên thì phải khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân.
Theo nội dung trên thì cá nhân có thu nhập bất thường phải đóng thuế thu nhập bất thường (TNBT) trong 2 trường hợp dưới đây.
- Người lao động không thực hiện ký kết hợp đồng lao động với các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân thực hiện trả tiền lương, tiền công.
- Người lao động có ký kết hợp đồng lao động dưới 03 tháng và có nguồn thu nhập trên 2 triệu đồng/ lần thanh toán.
>>> Xem thêm: 15 VẤN ĐỀ CẦN LƯU Ý KHI LÀM BÁO CÁO THUẾ HÀNG THÁNG
Cách tính thuế thu nhập cá nhân bất thường
Theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân bất thường, người lao động sẽ chịu mức khấu trừ thuế thu nhập bất thường (TNBT) là 10% trên tổng thu nhập họ nhận được.
Công thức tính thuế thu nhập bất thường như sau:
TNBT = Thu nhập tính thuế x 10%
Trong tình huống thực tế, theo hợp đồng thử việc, người lao động sẽ chỉ nhận được 85% của mức lương chính thức trong thời gian thử việc, kéo dài từ 01 đến 02 tháng. Tuy nhiên, trước khi nhận lương, số tiền này sẽ phải chịu mức khấu trừ 10% do chính sách thuế thu nhập bất thường áp dụng.
Ví dụ: Anh H đang tham gia vào thử việc tại công ty B với mức lương được cam kết là 16 triệu đồng mỗi tháng. Tuy nhiên, mức lương thực sự mà Anh H nhận được sau khi áp dụng chính sách thuế thu nhập bất thường sẽ là 14.400.000 đồng mỗi tháng.
Những câu hỏi liên quan đến thuế thu nhập bất thường
1. Làm như thế nào để không phải chịu thuế thu nhập bất thường?
Để tránh phải chịu mức thuế thu nhập bất thường, người lao động cần thực hiện việc ký cam kết và gửi cho tổ chức, doanh nghiệp hoặc cá nhân thanh toán tiền lương, tiền công. Điều kiện để làm bản cam kết là tổng mức thu nhập sau khi giảm trừ gia cảnh chưa đạt đến mức thu nhập chịu thuế
Lưu ý: Người lao động làm cam kết thu nhập chưa đến mức chịu thuế TNCN bắt buộc phải đăng ký thuế và đã có mã số thuế do cơ quan quản lý thuế cấp. Trường hợp phát hiện bản cam kết có hành vi khai thu nhập không đúng sự thật sẽ áp dụng xử phạt theo quy định tại Điều 17 Nghị định 125/2020/NĐ-CP của Luật quản lý thuế.
2. Không đóng thuế thu nhập bất thường có được không?
Trong trường hợp thu nhập cá nhân sau khi giảm trừ gia cảnh không đạt đến mức phải chịu thuế, không cần phải nộp thuế thu nhập bất thường (TNBT). Tuy nhiên, nếu sau khi giảm trừ gia cảnh mà thu nhập vẫn ở mức chịu thuế, thì bắt buộc phải đóng TNBT. Vi phạm quy định này có thể bị xem là hành vi trốn thuế và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Trong trường hợp vi phạm, tổ chức, doanh nghiệp sẽ phải chịu mức phạt từ 1 đến 3 lần số tiền thuế cần nộp. Còn cá nhân người lao động sẽ chịu mức phạt là một nửa so với tổ chức hoặc doanh nghiệp thanh toán tiền lương, tiền công.
3. Sau khi quyết toán thuế cuối năm thì nhận thuế thu nhập bất thường đã nộp ở đâu?
Cuối năm, sau khi quyết toán thuế, người lao động sẽ thực hiện nhận lại thuế tại cơ quan quản lý thuế khu vực bạn làm việc. Chính vì vậy, việc quyết toán kê khai thuế phải làm một cách tỉ mỉ, chính xác và không được sai sót.
4. Trúng giải thưởng xổ số thì có phải đóng thuế thu nhập bất thường không?
Trường hợp trúng xổ số có giá trị trên 2 triệu đồng thì người trúng thưởng sẽ phải nộp thuế thu nhập bất thường (TNBT) là 10% trên tổng số tiền thực nhận. Nếu giải thưởng dưới 2 triệu đồng thì người trúng thưởng sẽ không cần nộp thuế TNBT.
Bài viết trên đây là những thông tin mà Đại lý Thuế ACCPRO chia sẻ để giúp bạn biết được “Khi nào phải nộp thuế thu nhập bất thường?”. Nếu còn bất kỳ vướng mắc hay vấn đề nào còn chưa rõ cần được giải đáp, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất nhé!
