Mức đóng BHXH của doanh nghiệp là vấn đề được cả người sử dụng lao động và người lao động quan tâm. Theo pháp luật hiện hành, mức đóng được quy định cụ thể theo từng nhóm đối tượng, quỹ bảo hiểm và hình thức tham gia. Để biết thêm chi tiết, mời bạn cùng ACCPRO tìm hiểu thêm ngay nhé!
4 mức đóng BHXH doanh nghiệp phải thực hiện
Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014, Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, cùng các nghị định và thông tư hướng dẫn mới nhất, doanh nghiệp có nghĩa vụ đóng BHXH cho người lao động thuộc diện bắt buộc, trong đó, tùy từng đối tượng có mức đóng khác nhau.
Mức đóng BHXH cho lao động là công dân Việt Nam
Doanh nghiệp sử dụng người lao động là công dân Việt Nam phải đóng các khoản theo quy định về mức đóng BHXH của doanh nghiệp như sau:
- BHXH: 17,5% (bao gồm 3% ốm đau, thai sản; 14% hưu trí, tử tuất; tai nạn lao động tính riêng).
- BHYT: 3%.
- BHTN: 1%.
Nhìn chung, tổng mức doanh nghiệp phải đóng 21,5% quỹ tiền lương cho BHXH. Bên cạnh đó, người lao động đồng thời đóng thêm 10,5% (8% hưu trí, tử tuất; 1,5% BHYT; 1% BHTN).
Mức đóng BHXH cho lao động nước ngoài
Theo Nghị định 143/2018/NĐ-CP, từ năm 2022, lao động là người nước ngoài có hợp đồng lao động từ 1 năm trở lên cũng phải tham gia BHXH. Đây là quy định nhằm đảm bảo quyền lợi công bằng cho người lao động nước ngoài tại Việt Nam. Trong đó, mức đóng BHXH của doanh nghiệp cụ thể là:
- Doanh nghiệp đóng: 17,5% quỹ lương (14% hưu trí, tử tuất; 3% ốm đau, thai sản; tai nạn lao động tính riêng).
- Người lao động nước ngoài đóng: 8% vào quỹ hưu trí, tử tuất.
Mức đóng quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
Quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp là khoản riêng mà doanh nghiệp phải đóng. Theo Nghị định 58/2020/NĐ-CP, mức đóng hiện hành là 0,5% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Trong một số trường hợp doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn an toàn lao động, không để xảy ra tai nạn trong 3 năm liên tục, có thể được giảm mức đóng BHXH của doanh nghiệp đóng xuống 0,3% theo quy định của Bộ Nội vụ.
Mức đóng BHXH tự nguyện của chủ doanh nghiệp hoặc người lao động ngoài diện bắt buộc
BHXH tự nguyện chỉ có 2 chế độ gồm hưu trí và tử tuất nhưng mang lại sự đảm bảo an sinh cho những người không thuộc diện bắt buộc. Chủ doanh nghiệp hoặc người lao động không thuộc diện bắt buộc có thể tham gia BHXH tự nguyện, cụ thể:
- Mức đóng: 22% trên mức thu nhập tháng do người tham gia lựa chọn.
- Mức thấp nhất: Bằng chuẩn nghèo khu vực nông thôn.
- Mức cao nhất: Bằng 20 lần mức tham chiếu.
Cách tính mức đóng BHXH của doanh nghiệp
Cách tính mức đóng BHXH của doanh nghiệp dựa trên tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH. Tiền lương này bao gồm mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác ghi trong hợp đồng lao động. Công thức tổng quát như sau:
- Mức đóng = Tỷ lệ % đóng × Quỹ tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Ví dụ: Doanh nghiệp trả lương cho 10 nhân viên, mỗi người 10 triệu đồng/tháng. Quỹ tiền lương = 100 triệu. Doanh nghiệp phải đóng 21,5% = 21,5 triệu đồng/tháng (chưa tính BHTN, BHYT đã gộp trong tỷ lệ). Như vậy, mức đóng BHXH của doanh nghiệp không cố định mà phụ thuộc vào tổng quỹ lương của doanh nghiệp.
Tuy nhiên cần lưu ý các khoản không tính vào lương gồm:
- Tiền thưởng (năng suất, sáng kiến, lễ – Tết, sinh nhật, hiếu hỉ…).
- Tiền ăn giữa ca, hỗ trợ xăng xe, điện thoại, nhà ở, đi lại.
- Tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ, hỗ trợ khi thân nhân ốm đau, hiếu hỉ.
- Tiền làm thêm giờ, hoa hồng doanh số, thưởng doanh thu.
- Công tác phí, hỗ trợ chi phí học tập, nghỉ mát, khám sức khỏe.
- Phúc lợi hiện vật: đồng phục, bảo hộ lao động, quà tặng, du lịch.
- Hỗ trợ khi chấm dứt hợp đồng, trợ cấp mất việc.
- Các khoản phúc lợi khác không gắn với công việc, chức danh hoặc không trả cố định hằng tháng.
Tỷ lệ đóng BHXH có sự khác biệt tùy theo đối tượng tham gia, thành phần quỹ đóng và phạm vi quyền lợi hưởng.
- Người lao động đóng 8% lương vào quỹ hưu trí, tử tuất.
- Người sử dụng lao động đóng 21,5% quỹ lương gồm hưu trí, tử tuất, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp,…
- Người tham gia BHXH tự nguyện đóng 22% thu nhập lựa chọn, chỉ vào quỹ hưu trí, tử tuất.
- Hộ kinh doanh: chủ hộ trực tiếp làm việc đóng như người lao động; nếu có nhân công thì phải đóng thêm phần của người sử dụng lao động.
Những lưu ý khi đóng BHXH cho người lao động
Thực hiện đúng quy định giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý và bảo vệ quyền lợi người lao động. Khi thực hiện nghĩa vụ đóng BHXH, doanh nghiệp cần lưu ý:
- Đăng ký tham gia ngay khi ký hợp đồng: Nếu hợp đồng từ 1 tháng trở lên, người lao động phải tham gia BHXH bắt buộc.
- Đóng đủ, đúng hạn: Doanh nghiệp phải đóng hàng tháng. Chậm nộp sẽ bị tính lãi và xử phạt hành chính.
- Phân biệt mức đóng từng đối tượng: Lao động Việt Nam, lao động nước ngoài, người quản lý doanh nghiệp hưởng lương.
- Cập nhật mức lương cơ sở: Khi Nhà nước điều chỉnh lương cơ sở, mức đóng BHXH của doanh nghiệp cũng thay đổi theo.
Câu hỏi thường gặp
Dưới đây là những thắc mắc phổ biến liên quan đến mức đóng BHXH của doanh nghiệp. Để hiểu rõ hơn về mức đóng cụ thể và các trường hợp, doanh nghiệp hãy tham khảo ngay.
Doanh nghiệp mới thành lập có phải đóng BHXH ngay không?
Câu trả lời là có! Khi doanh nghiệp ký hợp đồng lao động với người lao động thuộc diện bắt buộc thì phải đăng ký tham gia và đóng BHXH ngay từ tháng đầu tiên theo đúng mức đóng BHXH của doanh nghiệp quy định.
Có được thỏa thuận để người lao động tự đóng phần doanh nghiệp không?
Câu trả lời là không. Phần BHXH thuộc trách nhiệm của doanh nghiệp là nghĩa vụ pháp lý, không được chuyển sang cho người lao động bằng thỏa thuận.
Nếu doanh nghiệp chậm nộp thì bị xử lý thế nào?
Doanh nghiệp chậm nộp BHXH sẽ phải nộp lãi tính trên số tiền và thời gian chậm nộp. Ngoài ra còn có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP, thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu trốn đóng, chiếm dụng.
Mức đóng BHXH có thay đổi hằng năm không?
Có thể thay đổi khi Nhà nước điều chỉnh lương cơ sở, mức đóng BHXH (đặc biệt với BHXH tự nguyện và mức trần đóng) cũng thay đổi tương ứng. Doanh nghiệp cần cập nhật thông tin từ cơ quan chức năng để thực hiện đúng mức đóng BHXH của doanh nghiệp.
Mức đóng BHXH của doanh nghiệp được chia thành 4 nhóm cho lao động Việt Nam, lao động nước ngoài, quỹ tai nạn lao động bệnh nghề nghiệp và BHXH tự nguyện. Doanh nghiệp cần nắm rõ quy định, thực hiện đúng nghĩa vụ để đảm bảo quyền lợi của người lao động và tránh rủi ro pháp lý. Nếu muốn tìm hiểu rõ hơn về nghĩa vụ đóng BHXH, doanh nghiệp hãy truy cập ACCPRO để tham khảo và nắm bắt thông tin kịp thời.
