Có thể bạn không biết nhưng Thuế TNDN xuất hiện rất sớm trong lịch sử phát triển của thuế thế giới. Không chỉ Việt Nam mà phần lớn các nước phát triển thuế TNDN giữ một vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đảm bảo ổn định nguồn thu ngân sách Nhà nước cũng như thực hiện phân phối thu nhập.
Lịch sử hình thành thuế TNDN tại Việt Nam
Theo như ghi chép thì thuế TNDN xuất hiện rất sớm trong lịch sử phát triển của Thuế. Nhất là những quốc gia có nền kinh tế hùng hậu nhất thế giới xem thuế TNDN như một yếu tố đặc biệt quan trọng trong việc đảm bảo ổn định nguồn thu ngân sách Nhà nước cũng như thực hiện phân phối thu nhập của doanh nghiệp.
Hiện nay, mức thuế TNDN cao hay thấp áp dụng cho các chủ thể thuộc đối tượng nộp thuế TNDN là khác nhau, điều này phụ thuộc vào quan điểm điều tiết thu nhập cũng như mục tiêu đặt ra trong phân phối thu nhập của từng quốc gia trong từng giai đoạn lịch sử nhất định. Do đó, thuế TNDN ra đời bắt nguồn từ các lý do như:
- Thuế TNDN ra đời bắt nguồn từ yêu cầu thực hiện chức năng tái phân phối thu nhập và đảm bảo công bằng xã hội.
- Sự ra đời của thuế TNDN xuất phát từ nhu cầu tài chính của Nhà nước.
Khái nhiệm đúng nhất về thuế TNDN hiện nay trên thế giới
Thuế TNDN là một loại thuế trực thu đánh vào lợi nhuận của các doanh nghiệp. Tại Việt Nam, Luật thuế thu nhập doanh nghiệp đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua vào ngày 10/5/1997 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/1999 thay cho Luật thuế lợi tức trước đó.
Được biết, cùng với công cuộc cải cách thuế bước I năm 1990 thì Luật thuế lợi tức cũng đã được ban hành. Tuy nhiên qua 8 năm triển khai thực hiện, Luật thuế lợi tức dần dần bộc lộ những nhược điểm và không còn phù hợp với tình hình kinh tế Việt Nam trong giai đoạn mới này nữa. giai đoạn mở rộng quan hệ hợp tác với các nước trong khu vực và trên thế giới. Chính vì thế Luật thuế thu nhập doanh nghiệp đã được ban hành để có thể đảm bảo sự phù hợp với yêu cầu phát triển của nền kinh tế trong giai đoạn mới.
4 vai trò quan trọng của thuế TNDN trong nền kinh tế thị trường của Việt Nam và Thế giới
– Vai trò thứ 1: Thuế TNDN chính là công cụ quan trọng để Nhà nước thực hiện các chức năng tái phân phối thu nhập cũng như đảm bảo công bằng xã hội.
Có thể thấy trong điều kiện nền kinh tế thị trường ở nước ta hiên nay, tất cả các thành phần kinh tế đều có quyền tự do kinh doanh cũng như bình đằng trên cơ sở pháp luật. Với những doanh nghiệp có lực lượng lao động có tay nghề cao, năng lực tài chính mạnh thì doanh nghiệp đó sẽ có ưu thế và có cơ hội để nhận được thu nhập cao hơn, và ngược lại với các doanh nghiệp có năng lực tài chính, lực lượng lao động bị hạn chế sẽ nhận về thu nhập thấp, thậm chí không có thu nhập.
Do đó, để có thể hạn chế nhược điểm trên, Nhà nước đã sử dụng thuế thu nhập doanh nghiệp như một công cụ điều tiết thu nhập của các chủ thể có thu nhập cao nhằm đảm bảo yêu cầu đóng góp của các chủ thể kinh doanh vào ngân sách Nhà nước một cách công bằng và hợp lý nhất.
– Vai trò thứ 2: Thuế TNDN là nguồn thu quan trọng của ngân sách Nhà nước
Có thể bạn không tin những phạm vi áp dụng của thuế thu nhập doanh nghiệp rất rộng trong đó bao gồm nhóm kinh doanh, hộ cá thể cùng các tổ chức kinh tế có hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ có phát sinh lợi nhuận.
Hiện nay, nền kinh tế thị trường nước ta ngày càng phát triển và ổn định hơn lúc trước nên tăng trưởng kinh tế được giữ vững ngày, điều này chứng minh các chủ thể hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ngày càng mang lại nhiều lợi nhuận hơn khiến khả năng huy động nguồn tài chính cho ngân sách Nhà nước từ việc thu thuế thu nhập doanh nghiệp ngày càng dồi dào.
– Vai trò thứ 3: Thuế TNDN là công cụ quan trọng góp phần khuyến khích, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh theo hướng chiến lược và phát triển toàn diện
Nhà nước luôn ưu đãi, khuyến khích các chủ thể đầu tư, kinh doanh đi những ngành, lĩnh vực và những vùng, miền mà Nhà nước đã có chiến lược ưu tiên phát triển trong từng giai đoạn nhất định.
– Vai trò thứ 4: Thuế TNDN là một công cụ để Nhà nước điều tiết các hoạt động kinh tế – xã hội trong từng thời kỳ phát triển kinh tế
Có thể thấy thuế TNDN là loại thuế có vai trò vô cùng quan trọng trong hệ thống pháp luật thuế của Việt Nam, nhưng để có thể phát huy một cách có hiệu nhất chúng ta cần phải xem xét nó dưới nhiều khía cạnh khác tích cực hơn.