Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là một phần quan trọng trong hệ thống thuế, không chỉ áp dụng với các cá nhân có hợp đồng lao động dài hạn mà còn đối với những người làm việc tự do (freelancer). Hai vấn đề phổ biến thường được đặt ra là liệu chi phí mua máy tính để phục vụ công việc có được giảm trừ thuế hay không, và cách tính thuế khi thu nhập được trả bằng ngoại tệ. Dưới đây là phân tích chi tiết dựa trên các quy định pháp luật hiện hành. Cùng ACC PRO tìm hiểu ngay!
Chi Phí Mua Máy Tính Có Được Giảm Trừ Khi Tính Thuế TNCN?
Quy định về thu nhập chịu thuế TNCN
Theo khoản 2 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC, thu nhập từ tiền lương, tiền công bao gồm:
- Thu nhập mà người lao động nhận được từ người sử dụng lao động thông qua các hình thức khác nhau như tiền công, tiền thù lao, hoa hồng và các khoản chi trả khác.
- Các khoản thu nhập phát sinh từ hoạt động cung cấp dịch vụ, kể cả khi không ký hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng ngắn hạn (dưới 3 tháng).
Những khoản thu nhập này được xem là thu nhập chịu thuế và sẽ được tính để áp dụng thuế suất phù hợp.
Chi phí mua máy tính có được giảm trừ không?
Khoản chi phí mua máy tính phục vụ công việc thường phát sinh ở những người làm việc tự do, đặc biệt là trong các lĩnh vực sáng tạo, công nghệ thông tin, thiết kế đồ họa, v.v. Tuy nhiên, theo các quy định hiện hành:
- Đối với cá nhân ký hợp đồng lao động:
- Nếu công ty cung cấp máy tính hoặc hoàn trả chi phí mua máy tính, khoản này sẽ không được tính vào thu nhập chịu thuế của cá nhân.
- Nếu cá nhân tự mua máy tính và không có sự hỗ trợ từ công ty, chi phí này sẽ được xem là chi phí cá nhân, không được giảm trừ khi tính thuế.
- Đối với cá nhân làm việc tự do (freelancer):
- Những cá nhân ký hợp đồng ngắn hạn hoặc không có hợp đồng lao động (dưới 3 tháng), thu nhập chịu thuế sẽ bị khấu trừ trực tiếp 10% trên tổng thu nhập, không được trừ thêm chi phí mua máy tính.
Nguyên nhân không được giảm trừ chi phí
Theo quy định tại điểm i khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC, thu nhập chịu thuế được xác định trước khi trừ các chi phí cá nhân như mua máy tính. Chi phí này không thuộc danh mục giảm trừ theo quy định, vì nó không được coi là khoản cần thiết để xác định nghĩa vụ thuế.
Lưu ý đặc biệt
Trong trường hợp tổng thu nhập của cá nhân trong năm không vượt mức giảm trừ gia cảnh (11 triệu đồng/tháng với người nộp thuế và 4,4 triệu đồng/tháng với mỗi người phụ thuộc), cá nhân có thể làm cam kết thu nhập theo mẫu quy định để được tạm thời không khấu trừ thuế.
Xử Lý Thuế TNCN Đối Với Thu Nhập Trả Bằng Ngoại Tệ
Quy định về đồng tiền nộp thuế
Theo Điều 7 Luật Quản lý thuế 2019, đồng tiền khai thuế và nộp thuế tại Việt Nam mặc định là Đồng Việt Nam (VND), ngoại trừ các trường hợp đặc biệt được phép nộp thuế bằng ngoại tệ tự do chuyển đổi.
Các trường hợp được phép nộp thuế bằng ngoại tệ
Theo Điều 4 Thông tư 80/2021/TT-BTC, những trường hợp ngoại lệ bao gồm:
- Hoạt động dầu khí: Các khoản thu nhập từ khai thác dầu khí, bao gồm thuế tài nguyên, thuế thu nhập doanh nghiệp, hoặc phụ thu từ dầu khí, được phép khai và nộp thuế bằng ngoại tệ.
- Phí, lệ phí của cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài: Các khoản phí, lệ phí thu từ hoạt động của cơ quan đại diện ngoại giao hoặc lãnh sự.
- Kinh doanh thương mại điện tử từ nhà cung cấp nước ngoài: Các nhà cung cấp dịch vụ không có cơ sở thường trú tại Việt Nam có thể nộp thuế bằng ngoại tệ.
Trường hợp thu nhập trả bằng ngoại tệ
- Nếu thu nhập của cá nhân được trả bằng ngoại tệ và không thuộc các trường hợp đặc biệt nêu trên, cá nhân vẫn phải quy đổi sang Đồng Việt Nam để khai báo và nộp thuế.
- Tỷ giá quy đổi: Thu nhập ngoại tệ sẽ được quy đổi theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm phát sinh giao dịch, do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố.
Kỳ Tính Thuế TNCN Theo Năm Đối Với Thu Nhập Từ Tiền Lương, Tiền Công
Quy định kỳ tính thuế
Theo điểm a khoản 1 Điều 7 Luật Thuế TNCN 2007:
- Kỳ tính thuế theo năm áp dụng cho cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công hoặc từ hoạt động kinh doanh.
- Kỳ tính thuế theo từng lần phát sinh áp dụng cho cá nhân không cư trú hoặc có thu nhập không thường xuyên tại Việt Nam.
Ý nghĩa của kỳ tính thuế theo năm
- Kỳ tính thuế theo năm giúp cá nhân cư trú dễ dàng tổng hợp thu nhập, áp dụng giảm trừ gia cảnh, và quyết toán thuế một cách chính xác.
- Thuế suất và mức giảm trừ được áp dụng dựa trên tổng thu nhập cả năm, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế tối ưu hóa nghĩa vụ tài chính.
Kết Luận
- Chi phí mua máy tính không được giảm trừ thuế TNCN: Dù khoản chi này liên quan trực tiếp đến công việc, nhưng theo quy định hiện hành, nó được coi là chi phí cá nhân và không thuộc diện được giảm trừ thuế.
- Thuế TNCN với thu nhập bằng ngoại tệ: Trong hầu hết các trường hợp, cá nhân phải quy đổi thu nhập ngoại tệ sang Đồng Việt Nam theo tỷ giá thực tế để khai và nộp thuế.
- Kỳ tính thuế theo năm: Đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công, kỳ tính thuế theo năm tạo thuận lợi trong việc tổng hợp thu nhập và áp dụng các khoản giảm trừ.
Người nộp thuế cần hiểu rõ các quy định này để đảm bảo tuân thủ pháp luật, đồng thời tối ưu hóa quyền lợi hợp pháp trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế.
